Galukosi

Na galukosi e dua na suka kei fomula molikuli C6H12O6, ka dau vakalekalekataki me Glc. E raraba na monosakaraidi e levu duadua, e dua na iwasewase lailai ni kabohaidreti. E dau caka vakalevu mai na tea kei levu na alga ena gauna ni fotosintesis mai na wai kei kaboni daiokisaiti, ka vakayagataka na kaukauwa mai na rarama ni matanisiga. E vakayagataki mai tea me buli kina na selulosi, na kabohaidreti levu duadua e vuravura, me vakayagataki ena bai ni sela, kei organism kece me buli kina na adenosine triphosphate (ATP), ka vakayagataka na sela me kaukauwa.

Ena veisautaki ni kaukauwa, galukosi e ivurevure bibi duadua ni kaukauwa ena veika bula kecega. Na galukosi me baleta na metaboli e maroroi me vaka e dua polimeri, ena kau vakabibi me vaka na amilosi kei amilopektini, kei na manumanu me vaka na galaikojeni. Na suka e veisoliyaki ena dra ni manumanu me vaka na suka ni dra. Na kena ivakarau e yaco vakaidina na d-galukosi, ni kena siterioisoma l-galukosi e buli vakacakacaka ena vakatautauvatataki lailai na ilavo ka lailai na kena vakayagataki vakayago.